Niet iedereen weet van zichzelf dat er trauma heeft gespeeld...
Toen mijn vader een ernstig ongeluk kreeg en in een rolstoel belandde stond mijn wereld op z'n kop. Als jongste kind (14 jaar) met een uitwonende oudere broer en zus, was ik thuis met mijn ouders die wel wat anders aan hun hoofd hadden dan mijn emotionele, mentale welzijn. Het jaar na het ongeluk moest mijn vader revalideren en zag ik hem maar een paar keer per week.
Door de impact van het ongeluk ontstond er bij mij een Fawn respons: om te overleven ging ik pleasen en paste ik me aan.
Reacties (responses) op trauma
Er zijn 3 wat meer bekende trauma reacties: Fight, Flight, Freeze.
De fight uit zich bijvoorbeeld in het ruziën met woorden of letterlijk vechten, de flight dat we fysiek vluchten van dreigende situaties of in ons hoofd verdwijnen en de freeze is dat we verstillen, ons in onszelf terugtrekken (lichaam voelt verlamd of verdoofd aan) en uit contact gaan.
Hoe verschillend deze reacties ook zijn, de basis is dezelfde: het is een instinctieve reactie en we schieten erin als antwoord op een bedreigende situatie.
Zenuwstelsel
Dit heeft te maken met ons zenuwstelsel. Hoe 'irreëel' het ook lijkt voor iemand die deze reacties niet kent, de dreiging wordt door het zenuwstelsel opgepikt en omgezet in een reactie.
De aandrang om zo te reageren, is dus heel sterk. Het onwillekeurige zenuwstelsel neemt het over, de stress en spanning in ons lijf loopt op en we kunnen op dat moment niet bewust kiezen hoe we reageren.
Fawn is ook een (vaak onbewuste) reactie op dreiging, waarbij je kunt denken aan dreiging die je voelt in conflicten, spanningen/stemmingen van anderen, confrontaties, moeilijke gesprekken.
Gedrag van Fawn
Het betekent dat je gaat pleasen en probeert zo aardig mogelijk te blijven. Je houdt het liefst 'iedereen' te vriend, zodat je zo veilig mogelijk bent.
Maar het risico is dat je je eigen behoeftes niet kent, er niet naar handelt en dat je zeer beïnvloedbaar kan zijn. Je grenzen voelen of aangeven is hierdoor heel moeilijk.Kan je dit fixen?
Gelukkig is er veel mogelijk als het gaat om wat je kunt doen ná je instinctieve trauma respons. Het leren herkennen van de triggers bijvoorbeeld. In welke situaties gebeurt het, met welke mensen.
Milder worden, compassie voor jezelf en ontspanning vinden
Ook is het een kwestie van milder leren worden naar jezelf, compassie voelen voor dat jongere deel in jou dat zich vroeger bedreigd voelde.
Leren ontspannen in situaties die niet bedreigend voor je zijn, helpen je ook om bij triggers sneller aan te voelen wat er in je gaande is.
Je lost je trauma niet op, maar je leert ermee omgaan. Door de groei in compassie, rekening houden met je gevoeligheid en het onderscheid leren maken tussen wat toen gebeurde en wat er nu gebeurd.
De wond wordt een litteken, die afhankelijk van het innerlijk werk dat je doet, steeds minder pijnlijk zal voelen en je in staat stelt steeds beter voor jezelf te zorgen.
Lichamelijk kun je jezelf ook helpen om weer sneller naar ontspanning te gaan met korte oefeningen. Het doel hiervan is dat je je lichaam én het zenuwstelsel leert het verschil te maken tussen wat er vroeger is gebeurd en wat er nu aan de hand is.
